Trong một đất nước nổi tiếng với văn hóa tiết kiệm và sự e ngại đối với rủi ro tài chính, Shigeru Fujimoto nổi lên như một hiện tượng đáng chú ý. Ở tuổi 88, người từng là chủ cửa hàng thú cưng này đã xây dựng một khối tài sản ấn tượng trị giá 14 triệu USD, chủ yếu thông qua đầu tư chứng khoán. Cụ ông này cũng được so sánh với huyền thoại Warren Buffett.
Shigeru Fujimoto là ai?
Sinh ra vào năm 1936 tại tỉnh Hyogo, Shigeru Fujimoto không xuất thân từ một gia đình giàu có hay có truyền thống về kinh doanh. Gia đình ông làm nông nghiệp, một công việc truyền thống ở Nhật Bản vào thời điểm đó. Tuy nhiên, Fujimoto đã quyết định rẽ hướng và không tiếp tục theo con đường mà gia đình đã đi. Thay vì làm nông, ông bắt đầu sự nghiệp của mình tại một cửa hàng thú cưng.
Tháng 10 năm ngoái, một hồ sơ nộp lên cơ quan quản lý chứng khoán Nhật Bản tiết lộ một cổ đông nắm giữ hơn 5% cổ phần tại công ty quản lý bất động sản Storage-OH. Thông tin này đã khiến cổ phiếu công ty tăng 17%. Nhà đầu tư gây chấn động thị trường chính là Shigeru Fujimoto, cụ ông 88 tuổi đến từ thành phố Kobe.
Tại Nhật Bản, nơi người dân thường gửi tài sản vào các khoản tiền gửi không sinh lãi, Fujimoto đã xây dựng được khối tài sản đáng mơ ước. Sau gần 7 thập kỷ giao dịch cổ phiếu, cụ ông này đã tích lũy được khoảng 2 tỷ Yên (14 triệu USD). Ông cũng thu hút được một lượng người theo dõi trung thành là các nhà đầu tư nhỏ lẻ, những người luôn chú ý đến động thái của ông. Fujimoto thậm chí đã viết một cuốn sách để chia sẻ về chiến lược đầu tư của mình.
Fujimoto nổi bật ở Nhật Bản không chỉ vì sự chấp nhận rủi ro tài chính của ông trong một nền văn hóa vốn ưa thích sự an toàn, mà còn vì ông đã chủ động tích lũy tiền cho tuổi già trong khi nhiều người lớn tuổi đang phải vật lộn với lương hưu ít ỏi khi lạm phát tăng cao.
Thậm chí đợt bán tháo cổ phiếu tháng trước, khi cổ phiếu của đất nước này chứng kiến mức sụt giảm tồi tệ nhất kể từ năm 1987, cũng không làm ông nản lòng.
“Khi giá cổ phiếu xuống thấp, đó là lúc tôi mua cổ phiếu” Fujimoto nói với Bloomberg News. “Nhưng câu hỏi đặt ra là liệu bạn có tiền hoặc can đảm để làm điều đó hay không”.
Kỷ nguyên mất mát
Nhiều người Nhật Bản, đặc biệt là công dân lớn tuổi, tỏ ra e dè với thị trường chứng khoán trong nhiều thập kỷ kể từ khi bong bóng tài sản của quốc gia này vỡ vào đầu những năm 1990, để lại những vết sẹo trong tâm lý quốc gia.
Tiền tiết kiệm chiếm hơn một nửa tài sản hộ gia đình ở Nhật Bản – cao hơn nhiều so với ở Mỹ hoặc châu Âu, theo báo cáo của Ngân hàng Nhật Bản công bố đầu tháng này.
Chính phủ Nhật Bản đang cố gắng khai thác nguồn thanh khoản này, khuyến khích người dân chuyển một phần trong số khoảng 1 triệu tỷ yên từ tài khoản ngân hàng sang thị trường chứng khoán thông qua việc mở rộng tài khoản tiết kiệm hưu trí được miễn thuế có tên NISA.
Nỗ lực này dường như đã đạt được một số thành công. Các hộ gia đình Nhật Bản đã đổ hơn 10 ngàn tỷ Yên vào các tài khoản NISA trong sáu tháng đầu năm nay, gần gấp 4 lần so với cùng kỳ năm ngoái, theo Hiệp hội Các nhà môi giới chứng khoán Nhật Bản.
Fujimoto, người không có điện thoại thông minh, xe hơi hay thậm chí là thẻ tín dụng, cho rằng việc những người Nhật trẻ tuổi tham gia đầu tư cổ phiếu là điều tốt. “Thật thú vị khi bạn suy nghĩ kỹ, học hỏi chăm chỉ và có kết quả tốt và bạn kiếm được lợi nhuận, phải không?”, ông nói.
Fujimoto thường được so sánh với Warren Buffett trên các phương tiện truyền thông địa phương. Ông nói với Bloomberg Originals rằng ông cảm thấy bản thân nhỏ bé khi được so sánh như vậy, nhưng cho rằng những điểm chung duy nhất của họ là tuổi tác và tình yêu đối với cổ phiếu.
“Ông ấy đam mê đầu tư cổ phiếu không kém gì các nhà đầu tư tổ chức”, Hiroshi Namioka, Chiến lược gia trưởng tại T&D Asset Management Co., nói về Fujimoto. “Ông ấy có ảnh hưởng đến các nhà đầu tư đại chúng và nhà đầu tư nhỏ lẻ, và những người hâm mộ Fujimoto đang theo dõi ông ấy về các góc độ đầu tư”.
Tuy nhiên, Fujimoto là một ví dụ hiếm hoi về đầu tư ở Nhật Bản. Trong 10 năm qua, ông tập trung vào giao dịch trong ngày và lọt vào top 3% nhà đầu tư trong nước nắm giữ cổ phiếu dưới một tháng, theo một cuộc khảo sát năm 2022 của Hiệp hội Các nhà môi giới chứng khoán Nhật Bản.
Mặc dù vậy, ông không khuyên các nhà đầu tư trẻ nên làm theo cách này. “Điều quan trọng là nắm giữ cổ phiếu tốt trong dài hạn” ông nói. “Đừng mua hoặc bán ngay lập tức như một nhà giao dịch trong ngày. Nếu bạn nắm giữ những cổ phiếu như vậy trong một thời gian, chắc chắn chúng sẽ sinh lợi”.
Vẹt và mạt chược
Hành trình đầu tư cổ phiếu của ông bắt đầu cách đây gần 70 năm khi ông mới 19 tuổi. Tại thời điểm đó, ông thường trò chuyện với một giám đốc điều hành từ một công ty môi giới địa phương thường xuyên lui tới cửa hàng thú cưng nơi Fujimoto làm việc. Những cổ phiếu đầu tiên ông mua là của các công ty sau này trở thành Sharp và nhà lọc dầu Eneos Holdings.
Ban đầu, ông chưa hoàn toàn cam kết với chứng khoán. Người yêu thích vẹt này đã mở cửa hàng thú cưng riêng, sau đó bán cửa hàng để mở một phòng chơi mạt chược kiểu Nhật vì ông tin rằng đó là nơi có cơ hội kiếm tiền vào thời điểm đó.
Năm 1986, ông gây quỹ được 65 triệu Yên sau khi bán các phòng chơi mạt chược của mình, và bắt đầu đầu tư toàn thời gian vào thị trường tài chính. Ông trở thành một nhà giao dịch trong ngày (day trading) vào năm 2015.
Tận dụng “cơn sốt bất động sản” vào cuối những năm 1980, tài sản của ông đã tăng lên 1 tỷ yên. Song, “bong bóng” kinh tế vỡ tung và tài sản của ông giảm xuống còn 200 triệu yên. Ông Fujimoto trải qua một khó khăn khác khi trận động đất Hanshin năm 1995 xảy ra, khiến ông phải di tản và không thể đầu tư trong một khoảng thời gian.
Bước ngoặt đã đến khi Fujimoto bắt đầu “làm quen” với việc giao dịch trực tuyến vào năm 2002. Trước đây, ông chỉ đặt lệnh mua và bán qua điện thoại hoặc giao dịch tại quầy. Lúc đó, ở tuổi 66, ông mới bắt đầu học cách dùng máy tính. Ông trở thành một nhà giao dịch trong ngày (day trading) vào năm 2015.
Fujimoto, người thường làm việc với con vẹt cưng Pi-Chan đậu trên đầu, thức dậy lúc 2 giờ sáng để kiểm tra thị trường Mỹ và xem CNBC. Ông cũng xem xét các chứng chỉ lưu ký của các công ty Nhật Bản tại Mỹ để chuẩn bị cho giao dịch của mình trên thị trường nội địa.
Fujimoto nói rằng giao dịch ở tuổi cuối 80 giúp ông tận hưởng cuộc sống và “ngăn không cho tôi bị lẫn”. Tuy nhiên, ông không hoàn toàn hài lòng với khối tài sản 2 tỷ Yên của mình.
“Tôi không đặt đủ nỗ lực vào nó”, ông thừa nhận. “Tôi cần cẩn thận để không quá tham lam nhưng cũng phải theo đuổi lợi nhuận từ giao dịch. Không bao giờ nên tham lam”.
Những bài học đầu tư quý giá từ ông Shigeru Fujimoto
1. Yêu thích những gì mình làm
Shigeru Fujimoto Fujimoto nhấn mạnh tầm quan trọng của đam mê trong đầu tư. Ông sống và hít thở cùng thị trường chứng khoán, luôn quan sát mọi thứ xung quanh để tìm ra những hiểu biết sâu sắc về thị trường. Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo rằng đầu tư đòi hỏi một tâm hồn vững vàng vì nó có thể “đè bẹp” bạn bất cứ lúc nào.
2. Không chạy theo người khác một cách mù quáng
Fujimoto khuyên không nên đuổi theo xu hướng hay bắt chước các “chuyên gia” đầu tư, vì điều này thường dẫn đến thất bại do thông tin đã được thị trường tiêu hóa từ trước. Thay vào đó, ông khuyến nghị bạn nên tự nghiên cứu và hiểu rõ động cơ thực sự của mình.
3. Chỉ đầu tư vào những gì bạn hiểu rõ
Bài học cuối cùng của Fujimoto phản ánh lời khuyên của Warren Buffett: “Đừng bao giờ đầu tư vào một lĩnh vực mà bạn không hiểu.” Ông tập trung vào các ngành quen thuộc như ô tô, chất bán dẫn và thương mại. Kiến thức sâu rộng về những lĩnh vực này giúp ông đánh giá kỹ lưỡng lịch sử, điểm mạnh, điểm yếu và tiềm năng tăng trưởng của một công ty
4. Ghi chép hàng ngày
Fujimoto ghi lại tất cả các giao dịch của mình vào một cuốn sổ tay mỗi tối trước khi đi ngủ lúc 8 giờ. Ông thức dậy lúc 2 giờ sáng để kiểm tra thị trường Mỹ và đọc báo Nikkei lúc 4 giờ sáng. Sự cẩn trọng và kỷ luật đáng kinh ngạc này của ông ở tuổi 87 thật sự là điều đáng nể phục.
