Bất cứ mỗi quốc gia trong quá trình hội nhập và phát triển thì cần có một thị trường chứng khoán phát triển để thu hút vốn đầu tư. Nước Mỹ thì có sàn chứng khoán NYSE và Nasdaq, Trung Quốc có sàn chứng khoán Thượng Hải, Việt Nam có sàn chứng khoán Hà Nội (HNX) và Tp Hồ Chí Minh (HoSE)… còn Lào thì cũng có một sàn chứng khoán cho quốc gia mình là Sàn giao dịch chứng khoán Lào (LSX). Hôm nay chúng ta cũng tiềm hiểu tổng quan về thị trường chứng khoán Lào.
Tổng quan về Sở giao dịch chứng khoán Lào
Sở giao dịch chứng khoán Lào (Lao Securities Exchange – LSX) chính thức thành lập ngày 10/10/2010 được đặt tại thủ đô Vientiane, là thị trường vốn đầu tiên ở Lào.
Chính phủ Lào đã chấp nhận đề xuất của Thái Lan vào năm 2010, và nhận hỗ trợ kỹ thuật – tài chính do Hàn Quốc cung cấp để thành lập một sàn giao dịch chứng khoán trong đó Ngân hàng Nhân dân Lào có 51% cổ phần LSX, Sàn giao dịch Hàn Quốc chiếm 49% Sàn giao dịch LSX.
Ủy ban chứng khoán Lào cũng thường xuyên hợp tác với Ủy ban chứng khoán Việt Nam và hiện Việt Nam đang giúp Lào xây dựng thị trường Upcom.
Vào ngày 11/01/2011, Sở giao dịch chứng khoán Lào chính thức bắt đầu hoạt động, ban đầu chỉ có hai công ty niêm yết thuộc sở hữu nhà nước trong ngày giao dịch đầu tiên là:
Ngân hàng Ngoại thương Lào (BCEL), giá IPO là 5,000 Kip. Giá trong ngày là 8,000 Kip, khối lượng giao dịch là 200.000 cổ phiếu với giá trị 1,6 tỷ Kip giao dịch.
Công ty niêm yết thứ hai là Công ty sản xuất điện lực Lào (EDL-Gen), giá IPO là 4,300 Kip, giá niêm yết trong ngày là 4,700 Kip, khối lượng giao dịch là 114.505 cổ phiếu, giá trị giao dịch khoảng 538 triệu Kip; tổng giá giao dịch cổ phiếu là 2.138 tỷ Kip.
Đồng tiền được sử dụng tại thị trường chứng khoán Lào là đồng Kíp Lào (LAK). Trong đó 1 Kíp Lào = 0,000092 usd = 2,09 vnd.
Thị trường chứng khoán Lào là một thị trường mới nổi, ngành này bắt đầu muộn và không có nhiều kinh nghiệm. Đồng thời, do các yếu tố như tổng lượng kinh tế nhỏ, dân số ít, thị trường chứng khoán vẫn ở trong tình trạng tương đối yếu.
Cộng hòa DCND Lào là một đất nước có diện tích 236.000 km2, với dân số năm 2020 là 7,3 triệu người, GDP năm 2020 là 19,14 tỷ usd. GDP bình quân trên đầu người là 2.600 usd.
Tính đến tháng 12/2021, vốn hóa TTCK Lào trên Sở Giao dịch Chứng khoán Lào (LXS) vào khoảng 8.100 tỉ Kíp (750 triệu usd), tương đương khoảng 4,5 %GDP. Vốn hóa Sở giao dịch chứng khoán Campuchia là 3,5 tỷ usd, còn vốn hóa của thị trường chứng khoán Việt (tổng cộng 3 sàn) khoảng 330 tỷ usd.
Thời gian làm việc của LSX là từ Thứ 2 đến Thứ 6 và cả Chủ nhật trừ Thứ & và các ngày lễ. Giờ giao dịch là từ 8h30 đến 15h00, trong đó xác định giá mở cửa từ 08h30 – 09h00 và xác định giá đóng cửa từ 14h50 đến 15h00. Phiên liên tục từ 9h00 đến 14h50.
Thị trường chứng khoán Lào cũng hoạt động như thị trường chứng khoán Việt Nam theo nguyên tắc T+2 và đơn vị giao dịch tối thiểu để giao dịch cổ phiếu trên LSX là 100 cổ phiếu.
Chỉ số chứng khoán của thị trường chứng khoán Lào là chỉ số LSX Composite Index, hiện tại chỉ số LSX là khoảng 608 điểm tăng 10 điểm so với thời điểm đầu năm 2021 là 598,7 điểm.
Trong hơn một thập kỷ qua, thị trường chứng khoán Lào đã chứng kiến sự phát triển ổn định, góp phần huy động nguồn vốn dài hạn cho nền kinh tế Lào với giá trị lên đến 24.502 tỷ Kip (2,2 tỷ usd), chiếm 15% GDP. Nhờ đó, các doanh nghiệp Lào đã ngày càng mở rộng quy mô các ngành sản xuất, kinh doanh và dịch vụ, đóng góp cho sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước.
Danh sách các công ty niêm yết tại Lào
Hiện có 11 công ty niêm yết trên Sở GDCK Lào, có 4 công ty chứng khoán đang hoạt động cùng với 3 ngân hàng giám sát và 4 công ty kế toán khác.
Danh sách 11 công ty đang niêm yết trên sàn chứng khoán Lào gồm:
| STT | TÊN CÔNG TY | MÃ CHỨNG KHOÁN | KHỐI LƯỢNG CỔ PHIẾU NIÊM YẾT | VỐN HÓA (TRIỆU KÍP LÀO) | VỐN HÓA (TRIỆU USD) | % TỶ TRỌNG VỐN HÓA |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | BANQUE POUR LE COMMERCE EXTERIEUR LAO PUBLIC | BCEL | 207,723,300 | 1,152,864.31 | 106,06 | 14.24% |
| 2 | EDL Generation Public Company | EDL-Gen | 1,679,303,697 | 4,030,328.87 | 370,8 | 49.80% |
| 3 | LAO WORLD PUBLIC COMPANY | LWPC | 39,560,909 | 375,828.64 | 34,6 | 4.64% |
| 4 | Petroleum Trading Lao Public Company | PTL | 235,000,000 | 98,700.00 | 9 | 1.22% |
| 5 | Souvanny Home Center Public Company | SVN | 165,000,000 | 252,450.00 | 23,22 | 3.12% |
| 6 | Phousy Construction and Development Public Company | PCD | 582,000,000 | 925,380.00 | 85,13 | 11.43% |
| 7 | Lao Cement Public Company | LCC | 40,004,000 | 44,004.40 | 4,05 | 0.54% |
| 8 | Mahathuen Leasing Public Company | MHTL | 40,000,000 | 128,000.00 | 11,78 | 1.58% |
| 9 | Lao Agrotech Public Company | LAT | 100,000,000 | 110,000.00 | 10,12 | 1.36% |
| 10 | Vientiane Center Lao Public Company | VCL | 147,199,900 | 161,919.89 | 14,9 | 2% |
| 11 | Lao ASEAN Leasing Public Company | LALCO | 301,500,000 | 814,050.00 | 74,9 | 10.06% |
Lịch sử phát triển thị trường chứng khoán Lào
Quốc hội khóa VI đã thông qua Kế hoạch 5 năm phát triển kinh tế – xã hội đất nước từ năm 2006 đến năm 2010, thành lập Sở Giao dịch Chứng khoán Lào (LSX) tại CHDCND Lào vào cuối năm 2010 là một bộ phận của kế hoạch 5 năm, Chính phủ đã ủy quyền cho Ngân hàng CHDCND Lào thực hiện kế hoạch đó.
Ngày 19/09/2007, Biên bản ghi nhớ (MOU) đã được ký kết giữa Ngân hàng CHDCND Lào (BOL) và Sàn giao dịch Hàn Quốc (KRX) tại Thủ đô Seoul, Hàn Quốc.
Ngày 22/01/2008 bổ nhiệm Ủy ban Thành lập Thị trường Chứng khoán (SMEC) để thực hiện dự án này dưới sự tư vấn thiết thực của ông Phouphet KHAMPHOUNVONG, Thống đốc Ngân hàng CHDCND Lào & Phó Chủ tịch Thường trực Ban Lãnh đạo chung.
Ngày 25/05/2009, chính phủ đã bổ nhiệm Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch (SEC) thay thế Ban lãnh đạo chung và thay thế Ủy ban Thành lập Thị trường Chứng khoán (SMEC) thành các nhân viên của Văn phòng Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch (SECO) và được thực hiện kể từ ngày 02/07/2009.
Tính đến cuối tháng 07/2009, Thỏa thuận liên doanh đã được ký kết bởi Ngân hàng CHDCND Lào (BOL) nắm giữ 51% cổ phần và Korea Exchange (KRX) nắm giữ 49% cổ phần.
Ngày 10/10/2010 Sở giao dịch chứng khoán Lào (LSX) chính thức được khai trương dưới sự chủ trì của Phó Thủ tướng Thường trực H.E Somsavat LENGSAVAD và các ban ngành khác có liên quan.
Vào ngày 11/01/2011, Sở giao dịch chứng khoán Lào chính thức bắt đầu hoạt động, ban đầu chỉ có hai công ty niêm yết thuộc sở hữu nhà nước trong ngày giao dịch đầu tiên là Ngân hàng Ngoại thương Lào (BCEL) và Công ty sản xuất điện lực Lào (EDL-Gen)
LSX là thị trường vốn đầu tiên tại CHDCND Lào sẽ thu hút nguồn vốn khổng lồ để phát triển quốc gia và huy động vốn dài hạn cho các công ty và cũng thúc đẩy tính toàn vẹn của thị trường tài chính Lào. Do đó, Chính phủ Lào cho rằng cần phải thiết lập thị trường vốn để thu thập các nguồn vốn dài hạn cung cấp cho các công ty cần thiết để phát triển và mở rộng sản xuất và dịch vụ của họ một cách bền vững.
Công ty có vốn hóa lớn nhất chứng khoán Lào
Công ty sản xuất điện lực Lào là công ty có vốn hóa lớn nhất thị trường chứng khoán Lào với 4,030 tỷ Kíp (370,8 triệu usd). Công ty sản xuất điện lực Lào (EDL-Gen) và Ngân hàng Ngoại thương Lào (BCEL) là 2 công ty đầu tiên niêm yết cổ phiếu lên sàn chứng khoán Lào vào ngày 11/01/2011.
Công ty sản xuất điện lực Lào (EDL-Gen) thành lập ngày 15/12/2010 với 2 cổ đông lớn nhất là Công ty điện lực Nhà nước Lào sở hữu 51% và Phongsubthavy, tập đoàn tư nhân lớn nhất nước Lào sở hữu 24%.
Tính đến 31/12/2020, EDL-Gen có tổng tài sản là 24.702 tỷ Kíp (2,3 tỷ usd), vốn chủ sở hữu là 9.294 tỷ Kíp (855 triệu usd). Doanh thu là 1.710 tỷ Kíp (157 triệu usd) và Lợi nhuận sau thuế là 157 tỷ Kíp (14,4 triệu usd).
